Bu yazıda kısaca veritabanı yönetim sistemlerinden bahsedeceğiz, kabaca çeşitleri nelerdir
hangisi hangi alanlarda kullanılmalıdır birbirlerine göre artı ve eksileri nelerdir, bunlardan
bahsetmeye çalışacağım. Ama ilk önce yazımızda sıkça kullanacağımız bu terimleri kısaca
açıklamak isterim.
Veritabanı genellikle elektronik olarak bir bilgisayar sisteminde depolanan yapılandırılmış
verilerden oluşan düzenli bir bilgi koleksiyonudur. Bu veritabanları yazımızın da konusu olan
veritabanı yönetim sistemleri ile kontrol edilir, düzenlenir veya oluşturulur. Kısaca bu yönetim
sistemleri dört isimle sınıflandırılır bunlar ise; Hiyerarşik Veritabanı, Ağ Veritabanı, İlişkisel
Veritabanı ve Nesneye Dayalı Veritabanıdır.
1-) Hiyerarşik Veritabanı Modeli:
En eski veritabanı modelimizdir ve verileri ağaç benzeri bir yapı ile saklar. Kök olarak bir kayıt
ve bu köke bağlı dal kayıtlar bu tip veritabanının yapısını oluşturur. İlk ortaya çıktığında esnek
olmasına rağmen, hiyerarşik veritabanı modeli modern veritabanlarında nadiren kullanılır, çünkü
modern veritabanlarının daha güçlü ilişkisel gruplama yetenekleri vardır.
Aşağıdaki resimde buna benzer bir veritabanı yapısı görülmektedir:
2-) Ağ Veritabanı Modeli:
Hiyerarşik veritabanı modelinin zaman içerisinde yetersiz kalması ile ortaya çıkan ağ
veritabanı oldukça karışık bir yapıya sahiptir. Birden çok ağaç yapısı arasında bağlantılar kurarak
,
detaylı sonuçlar geliştirir. Ağ veritabanları verileri ağaçların daha gelişmiş hali olan graflar (ağacın
kendisi de özel bir graftır) yardımıyla saklarlar. Bu karmaşık yapıya basit bir örnek vermek
gerekirse aşağıdaki resmi inceleyebilirsiniz:
3-) İlişkisel Veritabanı Modeli:
Bu sistemde veriler tablo şeklinde saklanır. Bu veritabanı yönetim sisteminde; veri alışverişi
için özel işlemler kullanılır. Bu işlemlerde tablolar operandlar olarak kullanılır. Tablolar arasında
ilişkiler belirtilir. Bu ilişkiler matematiksel bağıntılarla (ilişkilerle) temsil edilir. Günümüzde hemen
hemen tüm veritabanı yönetim sistemleri ilişkisel veri modelini kullanırlar.Bu model, matematikteki
ilişki teorisine (“the relational theory”) dayanır. İlişkisel veri modelinde (Relational Data Model)
veriler basit tablolar halinde tutulur. Tablolar, aşağıdaki resime benzer satır ve sütunlardan oluşur:
4-) Nesneye Dayalı Veritabanı Modeli:
Nesneye dayalı bir dille yazılmış olan ve yine nesneye dayalı bir dille kullanılabilen
veritabanı modelidir. Nesneye yönelik bir veritabanı yönetim sistemi (OODBMS), programcıların
bir programlama dilinde oluşturulan nesneleri bir veritabanı nesnesi olarak davranmasına yardımcı
olur. Nesneye yönelik programlama, bir dizi çalışan nesneye dayanır. Her nesne, gerçekleştirilmesi
gereken belirli bir görev veya rolle atanan bağımsız olarak çalışan bir uygulama veya programdır.
Nesneye yönelik veritabanı yönetim sistemi, bu bağımsız programların tümünü yönetmek için
tasarlanmış, daha geniş bir uygulama tarafından bilgi taleplerine hızlı bir şekilde yanıt vermek için
üretilen verileri kullanarak tasarlanmış ilişkisel bir veritabanıdır.
Günümüzde Python, Java, C #, Visual Basic, .Net, C ++, Objective-C ve Smalltalk gibi
nesne yönelimli programlama dillerinin kullanımı, nesne yönelimli veritabanı yönetim sisteminin
popülaritesini arttırdı. Nesne yönelimli bir veritabanı yönetim sistemi, genellikle karmaşık bir
ortamda yüksek performanslı işleme gereksinimi olan iş uygulamalarında kullanılır. Bu tür
programlama için yüksek talep gören endüstriler tipik olarak mühendislik, telekomünikasyon, özel
finansal hizmetler ve bilimsel araştırma alanlarındadır.
